İnsanlarda ve hayvanlarda benzer olmak üzere, kadınlar arası arkadaşlığın stres azaltıcı bir etkisi olduğu düşünülmektedir. Pek çok araştırma evli kadınların duygusal anlamda bir sorunla karşılaştıklarında, eşlerinden çok kız arkadaşlarıyla paylaşımda bulunduklarını öne sürer. Harris Interactive, Psychology Today ve PacifiCare Behavioral Health dergilerinde yer alan araştırma, erkeklerin %45'inin sorunlarını eşleriyle paylaştıklarını, kadınların ise sadece %21'nin eşleriyle paylaşımda bulunduklarını belirtiyor. Illinois Universitesi profesörlerinden Sue Carter'ın fareler üzerinde yaptığı araştırmada, stresle karşı karşıya kalan erkek farelerin yardım için eşlerine döndüğünü, fakat dişilerin ise öncelikle kendi cinslerinden yardım aldıklarını gözlemiştir.
Günümüz medya örnekleri “Sex and the City”, “Desperate Houseviwes” gibi dizilerde kadın karakterlerinin sık sık yaptıkları şey, her hafta buluştukları “trendy” mekanlarda, içkilerini yudumlarken, sevgililerini, eşlerini, tek gecelik kaçamaklarını çekiştirmektir. Bu örnekler, kadınların sohbetlerinin çok da ciddi meselelerle dolu olmadığını gösteriyor. Yine de kadınlar arası “havadan sudan” sohbetlerin çok da önemsiz olmadığını belirtmekte fayda var. Bilim adamlarının son bulgularına göre kadınların arkadaşlıklarının insan evrimine ve gelişimine katkısı büyük. Eskilere dönüp baktığımızda, erkekler dışarda avlanırken, zamanın kadınlarının da büyük savaş ve kıtlıklarda birlik ve beraberlik içinde, öteberi toplayıp, eşlerine destek olduklarını görürüz. UCLA Psikoloji Bölümü profesörlerinden Shelley Taylor'ın bu konudaki yorumu şöyle; “hayatı devam ettirmek için bazı şeyleri yerine getirmesi gerektiğine inanan kadının, bu sebepten dolayı kendi cinsiyle arasındaki bağlılık gittikçe güçlenmiştir”. İnsan ve primatlar üzerine yapılan çalışmalar, erkeklerin statü sahibi, kadınların ise arkadaş sahibi olduklarında iyi bir ruh sağlığına sahip olduklarını ve bunu kendi çocuklarına aktarabildiklerini ortaya koymuştur.
Son yıllarda yapılan çalışmalar erkekle kadın arasındaki farkı, kadınların duygularla ilgili verdikleri tepkilerde erkeklere oranla daha güvenilir ve daha empatik ve daha içten ve ilgili bir tavır sergilemek olarak gösteriyor. Bu farkın temeli farklı yetiştirme biçimleriyle şekilleniyor.1 günlük bebekler üzerinde yapılan araştırmalarda kız bebeklerin, erkek bebeklere oranla, karşılarında gördükleri yüze daha uzun süre baktıkları, erkeklerin ise daha çok mekanik oyuncaklarla ilgilendikleri gözlenmiştir. Bu tür çalışmalara imza atmış, Cambridge Üniversitesi psikoloğu Simon Baron-Cohen şöyle diyor; “ortalama olarak kadın, erkeğe oranla toplum içinde daha sık gülümsüyor ve göz kontağı kuruyor”.
Peki kadınların daha sosyal olmalarının sebebi ne? Evrimciler, kadının üreme becerisinin bu konudaki katkısını şöyle ifade ediyorlar. “Erkeklerin evrimleri zor bulunan, verimli yumurtalara ulaşma, kadınların ise evlat sahibi olup, onu büyütüp, beslemeyle ilgilidir. Doğanın dengesi, sosyal anlamda destek gören kadının lehine göre işlemektedir. Buna bağlı olarak doğan çocuklar da nesli devam ettirmekte başarılı olacaklardır.”
Kadınların arkadaşlıklarının insan evrimine katkısı nasıldır? Bu soruya bir cevap, UCLA'den Joan Silk, Duke Universitesi'nden Susan Albert ve Princeton Üniversitesi'nden Jeanne Altmann'dan geliyor. Kenya'da, babunlar üzerine yaptıkları araştırmada, dişi babunların, bir başka dişi babunun yanında oturma, birbirlerinin tüylerini tımarlama gibi sosyalleşerek geçirdikleri süreyi gözlemişlerdir. Sonuçlara göre, zamanını sosyalleşerek değerlendiren babunların daha sağlıklı yavruları olmuştur. Bunun nedenleri kesinlik kazanmamıştır ancak Alberts'ın tahminine göre hayvanlar arasında bu tür sosyalleşmeler, yırtıcı hayvanlara karşı oluşan hassaslıklarını azaltmış ve tımarlanmak gibi işlevler de sağlıklı olmalarına katkıda bulunmuştur. Bu bulgular sadece babunlarla sınırlı değildir. UCLA psikologlarından Chris Dunkel Schetter, 2000 yılında yaptığı çalışmada, hamileliğin orta döneminde olan annelerle mülakat yapmış ve ailesinden ve arkadaşlarından en çok destek gören kadınların kilo bakımından daha sağlıklı çocuklar doğurduklarını ortaya koymuştur.
Kadınların birbirlerine destek olmaları ile ilgili olarak bilim adamları iki adet hormondan sözetmektedir; oksitosin ve endojen opioidleri. Bu hormonlar rahatlama ve besleme sırasındaki hisler ile ilintilidir. Bir anne bebeğini emzirirken bu hormonları salgılamakta ve bu durum yeni doğmuş bebeğine karşı duygusal anlamda bağlanmasını sağlamaktadır. Bazı uzmanlar bu moleküllerin kadınlarda arkadaşlıklar için de aynı şekilde işlev gördüğüne inanmaktadır. Bu hipotezi doğrulamak için, Kaliforniya Üniversitesi'nden Larry Jamner tarafından yapılan çalışmada, 22 erkek ve 29 kadına opioid engelleyiciler verilmiştir. 3 gün boyunca gözlenen deneklerden erkeklerin davranışlarında bir değişiklik görülmediği, kadınların ise sosyal davranışlarının önemli ölçüde değiştiği ortaya çıkmıştır. Kadınların daha çok kendi başlarına vakit geçirdikleri, arkadaşlarını daha az aradıkları ve toplu halde birşey yapıldığında eskisi kadar zevk almadıkları ortaya çıkmıştır.
Orjinal adı: The More Social Sex
Yazan: Anna Kuchment
Çeviren: A. Derya UTKU
Psybot -